Piccolo Tibet

Je zou je kunnen vergissen, maar wat je ziet zijn niet de beroemde bergen in Tibet. Je kijkt naar het dramatische landschap van Livigno. Deze Italiaanse wintersportbestemming ligt verscholen in een uitgestrekte vallei nabij de Zwitserse grens in de provincie Sondrio (Lombardije). Hier geraken is een avontuur op zich, met kronkelende wegen die door het berglandschap slingeren.

Toch is de reis de moeite waard. Niet alleen wordt Livigno ook wel Piccolo Tibet, Klein Tibet, genoemd vanwege het landschap, de eindeloze sneeuwval en de koude … Maar naast al deze natuurpracht is de bestemming eveneens aantrekkelijk vanwege haar belastingvrije status, die dateert vanuit de tijd van Napoleon. Bovendien zijn er waanzinnige terreinparken die veel freestylers lokken.

Livigno heeft zijn bijnaam verdiend vanwege de unieke geografische ligging en de klimatologische kenmerken die het skioord deelt met Tibet. Het dorp bevindt zich ongeveer op 1816 meter, wat Livigno een van de hoogst gelegen dorpen van Europa maakt. Deze hoge ligging resulteert in een lang winterseizoen van november tot mei met veel sneeuw. Het kwik kan er in de winter zakken tot -27°C, de koudste temperatuur daar ooit gemeten. Bovendien is Livigno, net als Tibet, geïsoleerd van de rest van de wereld door zijn bergachtige omgeving. De pistes strekken zich uit boven de boomgrens waardoor je van waanzinnige uitzichten kunt genieten.

Livigno, zoals we het nu kennen, is een relatief nieuw skigebied. Door de hoge ligging en de immense sneeuwval was het dorp vroeger zeer moeilijk te bereiken. Livigno was zo geïsoleerd dat het voor de inwoners wachten was tot 1914 voordat de eerste weg naar het dorp werd aangelegd. Pas in 1924 was er voor het eerst elektriciteit. Toch bleef de gemeenschap grotendeels op zichzelf gericht tot in de jaren vijftig. Toen besloten de inwoners dat het tijd was voor actie. Met grote sneeuwruimers zorgden ze ervoor dat de Passo di Foscagno en de weg naar Bormio sneeuwvrij bleven. Dit gaf het startschot voor het wintertoerisme. In 1953 werd de eerste skilift geopend en in 1959 volgde de oprichting van de skischool. Over hoe Livigno zijn belastingvrije status verkreeg, doen er veel raadselachtige verhalen de ronde. Volgens de overlevering verdwenen de belastinginners die op pad werden gestuurd naar Livigno steeds op mysterieuze wijze … De realiteit spreekt minder tot de verbeelding. Vanwege de moeilijke bereikbaarheid en de armoede in de regio, werd Livigno in 1840 door Oostenrijk-Hongarije belastingvrij verklaard om ervoor te zorgen dat de vallei bewoond bleef, zodat de staat de eigendom van de vallei kon opeisen. In 1910 bevestigde het Italiaanse koninkrijk deze status en later deed de Italiaanse republiek hetzelfde. Uiteindelijk werd in 1960 door de Europese Economische Gemeenschap de belastingvrije status definitief vastgelegd. Dit is natuurlijk leuk meegenomen als je er op wintersport gaat. Omdat je geen btw moet betalen op drank, benzine en consumptiegoederen, kan je de uitgaven ter plaatse enorm drukken.

De sfeervolle en charmante bestemming die Livigno tegenwoordig is, staat in schril contrast met de armoede in zijn geschiedenis. Het dorp zelf strekt zich langs de hoofdweg uit tussen de Carosello-gondel en de Cassana-gondel over een lengte van vier kilometer. Aan de linkerkant van de hoofdweg bevinden zich de meeste accommodaties, allemaal in de typische laagbouw chaletstijl die zo kenmerkend is voor de regio. Eveneens zijn er in de buurt van de Mottolino-gondel, verschillende goede hotels gevestigd. Bruisende eet- en drinkgelegenheden zijn er in Livigno op overschot. Het dorpscentrum, waar de gondel vertrekt van Carosello naar Costaccia, is een gezellig autovrij voetgangersgebied van iets meer dan een kilometer lang. Veel van de oude chalets in dit gedeelte zijn omgetoverd tot leuke bars, restaurants en clubs. Wil je na het sporten naar de wellness? Dan kan je terecht in het zwembad- en wellnesscomplex Aquagranda. Hier vind je een overdekt zwembad van 50 meter, een fitnessruimte, sauna’s van verschillende temperaturen, een stoombad en behandelkamers met massagebedden.

In principe kan je tijdens je vakantie in Livigno de wagen aan de kant laten staan. In het centrum van het dorp is er een efficiënte, gratis busdienst. De bussen rijden van 7.30 tot 20.00 uur en zorgen voor een goede verbinding met de belangrijkste skiliften. Er zijn 55 strategisch gelegen haltes verspreid over Livigno. En één buslijn rijdt zelfs naar Trepalle, het dichtstbijzijnde dorp op 8 kilometer van Mottolino. Daarnaast pendelt de Skilink-shuttle elke 10 minuten tussen de stoeltjesliften Mottolino en Valandrea van 9.30 tot 16.00 uur.

De ski-infrastructuur van Livigno is een mooi voorbeeld van hoe een goed skigebied eruitziet. De pistes liggen aan weerszijden van het dorp waardoor beide kanten gemakkelijk te verkennen zijn op één dag. Vanuit de meeste accommodaties heb je gemakkelijk toegang tot de Carosello-Costaccia-Cassana-sector. Deze pistes zijn op het zuidoosten gericht, baden in de ochtendzon en zijn dus echt een aanrader in de voormiddag. Vanaf het hoogste punt van de Carosello 3000, loopt er een piste naar Federia aan de andere kant van de bergkam. Aan de Mottolino-kant van de vallei liggen de belangrijkste pistes op het westen en geniet je van de middagzon, dus twijfel niet om je na de lunch hiernaartoe te begeven. De blauwe piste vanaf de top van het Costaccia-gebied biedt een aangename, makkelijke afdaling voor wie voor de eerste keer aan wintersport doet. Verder bieden de oefenweides op de lager gelegen hellingen en de langere blauwe pistes die zich uitstrekken aan beide zijden van de vallei een rustige omgeving om het skiën of snowboarden onder de knie te krijgen. Ben je al wat gevorderd in de wintersport, dan kan je terecht op de pistes boven de boomgrens. De meeste pistes zijn hier rood van kleur, niet te steil en steeds uitstekend geprepareerd, waardoor het heel comfortabel skiën is. Dit comfort is extra fijn omdat de afdalingen zeer lang zijn en soms zelfs een hoogteverschil van bijna 1000 meter overbruggen. Voor wie graag het avontuur opzoekt zijn de geprepareerde zwarte pistes van Mottolino een goede optie. En zoek je echt een uitdaging? Dan zijn offpisteskiën en heliskiën the way to go in Livigno. Bij het freeride-kantoor kun je dagelijks gratis advies krijgen van experts over de benodigde uitrusting en hoe je het dagelijkse lawinebericht kunt controleren. Om te gaan heliskiën met een berggids worden er verschillende pakketten aangeboden van één helidrop tot meerdaagse tochten van twee, drie of zelfs meer dagen. Natuurlijk hoef je niet heel je vakantie in Livigno te blijven. Met de Alta Valtellina-liftpas heb je toegang tot de pistes van Bormio, dat ongeveer op een uur rijden met de bus ligt. En met je Livigno-liftpas krijg je bovendien korting op een dagpas voor St. Moritz in Zwitserland, dat ook op een uur rijden met de bus ligt.

Je las het al in de intro van dit artikel: Livigno staat bekend als een van Europa’s topbestemmingen voor terreinparken. Hierdoor is de bestemming gekozen als gastlocatie voor de freestyle- en snowboardwedstrijden tijdens de Olympische Winterspelen van 2026 in Milaan-Cortina. Het hoofdterreinpark ligt achter op de Mottolino-hellingen en heeft meer dan 60 obstakels. Er zijn drie springlijnen: M voor beginners, L voor gevorderden en XL voor professionals. Daarnaast kan je je er uitleven op de jib-lijn met 20 obstakels zoals mini-vulkanen en quarterpipes. Voor wat ontspanning na al deze freestyle-actie, kun je terecht bij ‘The Beach’ op Carosello 3000. Hier kun je lekker in de zon relaxen terwijl je de spectaculaire stunts op de airbag van anderen bewondert. Daarnaast zijn er nog meer freestyle-attracties, zoals het park bij de Amerikan-lift in het dorp, een freeride-crossbaan van 1,2 km op Mottolino, en Snowpark20 met meer dan 20 attracties zoals boxen en rails.